|
Typ obiektu : pałac
Stan zachowania : bardzo dobry
Powiat (gmina) : świdnicki (gm. Świdnica)
Dawne nazwy : Kreisau
Najstarsza nazwa wsi pochodzi z połowy XIII wieku, kiedy to była własnością klasztorum NM Panny na Piasku we Wrocławiu. Późniejszymi właścicielami majątku byli kolejno : Kilian von Haugwitz (1330r.), Heinze von Liebetal (1338r.), von Seidlitz i von Naschwitz (XV w.), ponownie von Seidlitz (XVI w.), von Reibnitz, von Peterswalde, von Rothkirch (1655r.), rodzina von Zedlitz (1690 - 1770r.), Hans von Dresky (1777r.).
We wrześniu 1867 roku wieś wraz z pałacem nabył generał Helmuth Karl Bernhard von Moltke. Majątek pozostawał w rękach tego rodu do roku 1945, kiedy to został upaństwowiony i przekształcony w PGR. W pałacu urządzono mieszkania i od tamtej pory popadał ku ruinie. Tak było do roku 1989, kiedy to w Polsce nastały zmiany ustrojowe. 12 lipca 1989 roku w Krzyżowej spotkali się szefowie polskiego i niemieckiego rządu - Helmut Kohl i Tadeusz Mazowiecki. W 1990 roku powołano Fundację Krzyżowa dla Porozumienia Europejskiego mającą na celu integrację młodzieży z całego świata. Fundacja Współpracy Polsko - Niemieckiej przeznaczyła na odbudowę Krzyżowej i utworzenie Domu Spotkań Młodzieży 29 milionów marek.
Pałac został wybudowany około 1720 roku z polecenia Sigismunda von Zedlitz und Leipe na miejscu starego dworu. Projektantem obiektu był prawdopodobnie F. A. Hammerschmidt z pobliskiej Świdnicy. Pierwsza przebudowa miała miejsce w latach 1868 - 1869 wg projektów Godekinga - berlińskiego architekta. Kolejna - w latach 1891 - 1900, kiedy to dobudowano ryzality, zamurowano część otworów okiennych i rozbudowano poddasze. Kolejne prace remontowe wykonano w latach 1992 - 1999, zarówno wewnątrz jak i z zewnątrz pałacu.
Pałac w Krzyżowej został wybudowany z kamienia, na planie prostokąta. Posiada dwie kondygnacje, piwnice oraz mieszkalne poddasze. Wejście do pałacu prowadzi kamiennymi schodami z metalową balustradą. Nad drzwiami wejściowymi wiszą kartusze herbowe rodzin von Moltke i von Burt. Wewnątrz, na ścianach klatki schodowej zachowały się piekne freski z dekoracją roślinną. Przy pałacu znajduje się park założony w latach 1867 - 1892 przez feldmarszałka von Moltke, rodowy cmentarz i mauzoleum. Na terenie obiektu działa również restauracja.
Oficjalna strona Fundacji : http://www.krzyzowa.org.pl
Tekst w ramce pochodzi ze slajdów z wystawy w pałacu.
|
| Historia rodziny von Moltke... | 
Rodzina von Moltke, lata 20-te |
"Feldmarszałek Helmuth von Moltke - dowódca "niemieckich wojen zjednoczeniowych" - nabył majątek Krzyżowa w 1867 roku. Majątek wraz z pałacem po śmierci feldmarszałka w 1891 roku odziedziczył jego bratanek Wilhelm von Moltke, dziadek Helmuta Jamesa von Moltke.
W 1905 roku Helmuth von Moltke, stryjeczny wnuk feldmarszałka, poślubił Doroty Rose Innes, córkę Prezesa Sądu Najwyższego Południowej Afryki. Ze względów ekonomicznych rodzina przeprowadziła się w 1928 roku z pałacu do skromniejszego Domu na Wzgórzu, w pobliżu folwarku."
|
|
